Transition to Sound Cinema in Turkey (Turkish)

ABSTRACT. This article concentrates on the transition to sound cinema in Turkey. The research first focuses on the use of sound in the silent cinema period by explaining how the sound-on-disc and sound-on-film screenings first began in Turkey. It then explores the problems and debates that were triggered with the emergence of sound cinema during 30s, and examines the efforts of cinema professionals and audiences of the period to overcome these newly emergent problems. Finally, this article embarks upon examining the reception of this transformation by the intellectuals of the period and their aspiration for a new way of film-viewing and spectatorship.

Keywords: Sound Cinema, Silent Cinema, Subtitle, Language Barrier in Cinema, Music in Cinema

TÜRKİYE’DE SESLİ FİLME GEÇİŞ

ÖZ. Bu çalışmada öncelikle Türkiye’de sessiz film döneminde sinemada ses üzerinde durulup, ardından plak tabanlı ve sonrasında optik tabanlı sesli film gösterimlerinin nasıl başladığı anlatılacaktır. Ardından Türkiye’de ilk uygulamaları 1920’lerin sonunda başlayan ve 1930’lu yıllar boyunca devam eden sesli filme geçiş sürecinin beraberinde getirdiği sorunlar ve bunların yarattığı tartışmalar aktarılacak, bu sorunları aşma yönünde hem sinemacıların hem de seyircilerin ne türden girişimleri olduğu araştırılacaktır. Sesli sinemaya dönem entelektüellerinin nasıl tepkiler verdiği incelenecek, bu tepkilerin sinema salonlarında nasıl bir seyir talep etmiş olabileceği aktarılırken, Türkiye’de modern ve muteber seyircinin nasıl tanımlandığı da gösterilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler: Sesli Film, Sessiz Film, Altyazı, Sinemada Dil Engeli, Sinemada Müzik.

Transition to Sound Cinema in Turkey (Turkish) Özge ÖZYILMAZ Alternatif Politika, Special Issue, May 2016