Annales Okulu’nun Siyasi Tarih Disiplinine Etkileri: Türkiye Örneği

ÖZ. 19. yüzyıldan itibaren ortaya çıkan tarihi bilimselleştirme çabaları, olaylara ve bu olayları gerçekleştiren kişilere odaklanmış, 1920’lere kadar anlatısal tarih anlayışını “bilimsel” olarak dayatmıştı. 1929 yılında kurulan Annales Okulu, kendinden önceki bu tarihi bilimselleştirme çabalarına karşı çıkarak, olay odaklı anlatı tarihine karşı sorun odaklı tarih anlayışını benimsemiş, bir tarihsel aktörün eylemlerini anlayabilmek için yaşadığı dönem ve koşulları da incelemenin, dolayısıyla disiplinlerarası çalışmanın gerekliliğini vurgulamıştı. Uluslararası İlişkiler alanındaki ilk disiplin olarak kabul edilen, olay ve kişileri merkeze alan Siyasi Tarih disiplini, bütüncül tarih anlayışını savunan bu okulun etkisinden kendisini yalıtamadı. Önceleri devlet adamlarının eylemleriyle sınırlı bir konuya sahipken, Annales Okulu’nun etkisiyle gerek konusunu gerek yöntemini giderek zenginleştirdi. Ancak bu zenginleşme, Türkiye’deki Siyasi Tarih yazımında daha ziyade Batı uygarlığı ve Osmanlı analizleriyle sınırlı kalarak, Annales’in bütüncül tarih anlayışının sadece belli bir coğrafi/kültürel alana sıkıştırılması sonucunu verdi.

Anahtar Kelimeler: Annales Okulu, Siyasi Tarih, Türkiye, Bütüncül Tarih Anlayışı, Uzun Süre.

THE IMPACT OF THE ANNALES SCHOOL ON THE DISCIPLINE OF POLITICAL HISTORY: THE EXAMPLE OF TURKEY

ABSTRACT. The efforts to scientize history starting from the 19th century focused on the events and the performers, and imposed narrative history as a “scientific” approach until 1920s. The Annales School - established in 1929 – rejected the aforementioned efforts to scientize history and accepted a problem-based analysis as opposed to an event-based approach. It emphasized the necessity of an analysis of the era and the conditions surrounding the historical actorin order to understand the actor’s practices. Therefore, it highlighted the urgency of an interdisciplinary work. Political History, which is regarded as the earliest discipline of International Relations, formerly centered upon events and characters, and was confined to practices of statesmen. Thanks to the emergence of the Annales School, it enriched both its subject matter and methodology. It was influenced by the Annales School’s holistic approach. However, the enrichment has been limited to the Western civilization and analyses of the Ottomans in Turkish Political Historiography. This resulted in limitation of Annales’ holistic understanding of history to only a certain geographical/culturalregion.

Keywords: The Annales School, Political History, Turkey, Holistic Approach in History, Longue Durée.

Annales Okulu’nun Siyasi Tarih Disiplinine Etkileri: Türkiye Örneği Merve İrem YAPICI Alternatif Politika, Cilt 7, Sayı 1, Nisan 2015