BEDENİN “NORMALLEŞTİRİLMESİ” SÖYLEMİ ÜZERİNE BİR ANALİZ: CİNSİYET GEÇİŞ AMELİYATLARI

ÖZ. Elinizdeki makale cinsiyet geçiş ameliyatlarının yapılabilinmesi sürecinde tıbbi, hukuki ve dini kurumların ne tür söylem(ler) ürettiğine odaklanmaktadır. Makalede öncelikle sözü edilen bu üç kurumun cinsiyet değiştirme ameliyatları söz konusu olduğunda birbiri içine geçerek nasıl birbirini tamamlayan söylemler ürettiği sorunsallaştırılmaktadır. İkinci olarak ise bu iktidar ilişkilerinin cinsiyet rejiminin düzenlenmesindeki belirleyiciliği ele alınmaktadır. Bu çerçevede, cinsiyet geçiş ameliyatı yapılabilinmesi için öncelikle tıbbi kurumlarda uygulanan prosedür incelenmektedir. Ardından, yasalarda ve mevzuatta konunun düzenlenme biçimi ele alınmaktadır. Son olarak ise Türkiye’de dini konulardan sorumlu devlet kurumu olarak Diyanet İşleri Başkanlığı’nın konuyla ilgili yorumları ve pratikleri gözden geçirilmektedir. Tüm bu farklı söylemler arası benzerlikler ve farklılıklar ise Michel Foucault’nun söylem analizi yöntemiyle analiz edilmektedir.

Anahtar Kelimeler: Trans Birey, Cinsiyet Değiştirme Ameliyatları, Beden Politikaları, Michel Foucault, Söylem Analizi.

AN ANALYZE ON THE DISCOURSE OF “NORMALIZING” THE BODY: TRANS-GENDER SURGERIES

ABSTRACT. This article focuses on the differences between the discourse of medical institutions, the discourse of legislative regulations and the discourse of religious institutions in the process of trans-gender operations. Primarily, this article problematizes how these three institutions’ discourses are interpenetrating and complementing to each other when it comes to trans-gender operations. And then, this article problematizes the determination of these power relations through the ordering of gender regime. In the frame of this, for the trans-gender operations firstly it is examined the procedure in the medical institutions. Secondly, the ordering form of this issue in the legislative regulations and rules are reviewed. And lastly, the comments and practices of Presidency of Religious Affairs are embraced. These all differences and similarities between these three institutions are analyzed by Michel Foucault’s discourse analyze.

Keywords: Trans-gender, Trans-gender Operations, Body Politics, Michel Foucault, Discourse Analysis.

BEDENİN “NORMALLEŞTİRİLMESİ” SÖYLEMİ ÜZERİNE BİR ANALİZ: CİNSİYET GEÇİŞ AMELİYATLARI Zehra YILMAZ Alternatif Politika, Cilt 11, Sayı 1, Şubat 2019