Bir Kavram İki Düşünce: Foucault’dan Agamben’e Biyopolitikanın Dönüşümü

ÖZ. Biyopolitika kavramı klasik egemenlik doktrininde bir sapma momenti olarak düşünülebilir. Daha önceki dönemdeki egemenlik anlayışı bedeni ölüme terk etme gücü ve söylemi üzerine kurulu iken, biyopolitika anlayışına göre iktidarın asıl etkisi bedenlerin güce tabi kılınması değil, onların yönetimselliği üzerinedir. Yönetimsellik, Foucault’ya göre, yaşamın iktidar karşısında nesneleştirilmesi ve iktidara tabi kılınması değil; tersine, yaşamın yeniden üretimidir. Yaşamın, yeniden üretilebilir bir formda ele alınması, asıl işlevi “yaşatmak” olan yeni bir yönetim stratejisini açığa çıkarır. Biyopolitikanın Agamben’ci yorumu ise iktidarın istisna hali üzerinden toplumsallığı kuşatıcı işlevi üzerine odaklanır. İstisna, iktidarın yasal ve yasal olmayan ya da yasak ile serbestlik arasındaki çizgide kendisini serbest bırakmasıdır. Agamben, istisnanın bu yönüyle yaşam ile ölüm arasında bir iktidar kurulumu olarak biyopolitikayı işlevselleştirdiğini öne sürer.

Anahtar Kelimeler: Foucault, Agamben, Biyopolitika, Yönetimsellik, Çıplak Hayat.

A CONCEPT TWO THOUGHTS: THE TRANSFORMATION OF BIOPOLITICS FROM FOUCAULT TO AGAMBEN

ABSTRACT. The term Biopolitics could be thought as a “deviation moment” from the classical understanding of the doctrine of Sovereignity. Unlike the understanding of the sovereignity which was built on a belief revealing the force of power to subject the bodies to death, according to biopolitics, the very influence of power is not to subject the bodies, but to make them to be governmentalised. Governmentality, for Foucault, is not the objectification of life against power; on the contrary, it is a process of re-production of the life itself. Understanding life as a re-productible form reveals a new governance strategy whose main function is to makes lives live. But, the Agambenian paradigm of biopolitics focuses on the surrounding effect of the power in terms of the “state of exception”. Exception means a threshold that power can release itself among legal and non-legal. Agamben posits that the state of exception make biopolitics to be functionalized as a power configuration between life and death.

Keywords: Foucault, Agamben, Biopolitics, Governmentality, Bare Life.

Bir Kavram İki Düşünce: Foucault’dan Agamben’e Biyopolitikanın Dönüşümü Efe BAŞTÜRK Alternatif Politika, Cilt 5, Sayı 3, Aralık 2013