EĞİTİM HAREKETLİLİĞİNİN GENÇLİĞE ETKİSİNİ BEKLENTİLER VE SONUÇLARI ÜZERİNDEN OKUMAK: VAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

ÖZ. Bu çalışma, Türkiye’de yükseköğrenim sürecinde yaşanan öğrenci hareketliliğinin sonuçlarını sosyo-politik olarak analiz etmeye odaklanmıştır. Son yıllarda yükseköğrenim politikalarında, öğrenciyi merkeze alan, okullaşma oranını artırmayı hedefleyen bir eğilim öne çıkmaktadır. Ayrıca yükseköğrenimde, Avrupa Yükseköğretim Alanı’na dahil olmak için “Bologna” sürecinin hız kazanması, yurtdışı öğrenci hareketliliğini artırırken, üniversite sistemindeki yığılmaları ve talebi karşılamak amacıyla da yurtiçi değişim hareketliliği desteklenmiştir. Bu bağlamda çalışma, yurtiçi eğitim hareketliliği programlarından –yatay geçiş, dikey geçiş ve Farabi– Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nde en çok karşılaşılan “yatay geçiş” hareketliliğine odaklanır. Çalışmada, eğitim hareketliliğinin gençliğin taleplerini yerine getirmek ve sorunlarına çözüm bulmak amaçlı planlanmasına karşılık bölgesel eşitsizliklere neden olduğu görülmüştür. Ayrıca bu durum neredeyse bütün eğitim hayatını aynı şehirde geçiren, aile ilişkileri ve sorumlulukları arasında kuşatılmış bir gençlik yaratmıştır. Buradan hareketle çalışmanın evrenini, YÖK’ün 2017 güz dönemi yatay geçiş kontenjanı ile Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’ne kayıt yapan öğrenciler oluşturmaktadır. Belirlenen örneklem grubu ile derinlemesine mülakatlar yapılarak, elde edilen bulgular eleştirel yöntem üzerinden analiz edilmiştir. Bu analizler sonucunda, üniversite öğrencilerinin yatay geçiş hareketliliğinde sosyo-kültürel, siyasal ve ekonomik gerekçeler gibi birden fazla etken olduğu görülmüştür. Çalışmada, gençliği kuşatan aile bağları ve sorumlulukların diğer bulgulara kaynaklık ettiği, bu nedenle gençliğin idealleştirilen bir kuşak olarak geleceği şekillendirirken yapısal sınırlılıklarla karşılaştığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler: Gençlik, Eğitim, Hareketlilik, Aile.

READING THE EFFECTS OF EDUCATIONAL MOBILITY TO YOUTH THROUGH EXPECTATIONS AND RESULTS: THE CASE OF VAN YÜZÜNCÜ YIL UNIVERSITY

ABSTRACT. This study is focused on analyzing the socio-political results of education mobility in Turkey’s higher education. In recent years higher education policies that are centered on students and aimed to increase the schooling rate became prominent. In addition to that, the acceleration of the “Bologna” process to be included in the European Higher Education Area increased international student transfers; but also domestic student transfers got support with a goal to deal with high demand and congestion. In this context, this study is focused on the most common form of domestic transfer -from lateral student transfer, vertical transfer and Farabi Exchange Programme- in Van Yüzüncü Yıl University, which is “lateral student transfer”. Through the study, it has been observed that even though student transfers are planned to fulfill the youth’s demands and solve their problems it causes regional inequalities. Besides that, this situation created a youth that lives in the same city for their entire education while also surrounded by family relationships and responsibilities. The target group of the study consist of students who got registered to Van Yüzüncü Yıl University for lateral transfer in the semester of 2017 fall. Findings derived from the deep interviews that had been conducted from a specific sample group got analyzed with the critical method. As a result of these analyses, it has been found that there are multiple reasons for students to apply for a lateral transfer including socio-cultural, political and economic reasons. Based on the study, it can be said that family relationships and responsibilities that surround the youth are the sources of other findings and due to that the youth who shapes the future as an idealized generation face with structural limitations.

 Keywords: Youth, Education, Mobility, Family.

-----------

* Aysun YARALI AKKAYA, Doç. Dr., Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Kamu Yönetimi Bölümü, aysun_yarali@yahoo.com, ORCID ID: https://orcid.org/0000-0002-6829-4282

EĞİTİM HAREKETLİLİĞİNİN GENÇLİĞE ETKİSİNİ BEKLENTİLER VE SONUÇLARI ÜZERİNDEN OKUMAK: VAN YÜZÜNCÜ YIL ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ Aysun YARALI AKKAYA Alternatif Politika, Cilt 12, Sayı 2, Haziran 2020