Cilt 6, Sayı 1, Nisan 2014
     

Veysel Mehmet ELGİN - Nihal MAMATOĞLU

Gezi Parkı Olayları: Namus Kültürü Ve Çatışma Çözüm Tarzları Açısından Bir Değerlendirme

ÖZ. Bu çalışmanın amacı, 2013 Mayıs ayının sonlarında ortaya çıkan Gezi Parkı Olaylarının ilk 15 gününde üniversite öğrencileri arasında genel olarak nasıl algılandığının namus kültürü ve çatışma çözüm tarzları merkezinde incelenmesidir. Bu amaçla 7 ve 12 Haziran 2013 tarihlerinde Abant İzzet Baysal Üniversitesi öğrencileriyle toplam üç odak grup çalışması yapılmıştır. Bu çalışmada Gezi Parkı Olaylarının ortaya çıkısı ve gelişmesi hem göstericiler hem de yetkililer (kolluk kuvvetleri ve hükümet yetkilileri) açısından karşılıklı ve dinamik bir perspektifle ele alınmıştır. Çalışmaya katılanlardan elde edilen veriler değerlendirildiğinde, katılımcıların Gezi Parkı Olayları içinde göstericiler ve yetkililer kanadında gerçeklesen tutum ve davranışları yorumlarken; namus kültürünün beklentilerine uygun çıkarımlarda bulundukları gözlenmiştir. Örneğin odak grup katılımcıları, göstericilerin tutum ve davranışlarını yorumlarken yetkililer tarafından göstericilere yöneltilen söylem ve davranışların hakaret (aşağılama) olarak algılanmış olabileceği üzerinde durmuşlardır. Göstericiler tarafında bu algının duygusal (Örneğin, öfke) ve davranışsal (Örneğin, yürüyüş, gösteri) tepkilerin ortaya çıkmasına neden olabileceği yorumuna yer vermişlerdir. Benzer şekilde yetkililerin de gösterileri ve göstericilerin tutum ve davranışlarını kendilerine ve otoritelerine karsı bir hakaret seklinde algılamış olabileceği ve herhangi bir geri adım atmanın zayıflık olarak algılanmış olabileceği yorumu öne çıkmaktadır. Bu şekilde katılımcılar tarafından Gezi Parkı Olaylarının gelişiminin, göstericiler ve yetkilileri birbirine karsı harekete geçiren bir dinamik içinde algılandığı söylenebilir. Ayrıca, çatışma çözüm tarzları bağlamında, namus kültüründeki beklentilere paralel olarak, tarafların geri adım atmamaları, karşılıklı sözel ve fiziksel şiddet eylemlerinin varlığı, tarafların daha çok birbiriyle rekabete dayalı çatışma çözüm taktiklerini kullandığına işaret etmektedir. Bu çerçevede, rekabetçi çatışma çözüm tarzının namus kültürünün bir işlevi ve sonucu olarak ortaya çıktığı yorumu bu çalışma ile tartışmaya açılmakta; bu şekilde namus kültürü ve çatışma çözüm tarzları arasındaki ilişkilere kuramsal bir çerçeve sunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Gezi Parkı Olayları, Namus Kültürü, Çatısma Çözüm Tarzları.

GEZI PARK EVENTS:  AN EVALUATION FROM THE PERSPECTIVES OF HONOR CULTURE AND CONFLICT RESOLUTION STYLES

ABSTRACT. The aim of this study is examining the perception of Gezi Park events, which have emerged late May 2013, on its first 15 days by university students mainly within the framework of honor culture and conflict resolution styles. For this purpose, three focus group studies conducted on 7th and 12th June of 2013 by the participation of Abant Izzet Baysal University were analyzed. In this study, the emergence and the development of Gezi Park Events were examined by mutual and dynamic perspective from the angles of both protestors and the authorities (i.e., law-enforcement officers, government officials). Focus group data revealed that focus group participants’ interpretations about the attitude and behaviors of the protestors and authorities are in line with the expectations of the honor culture. To exemplify, focus group participants claimed that protestors may have perceived the authorities’ expressions and behaviors towards themselves as insult (i.e., humiliation); which in turn, this perception may have resulted in the occurrence of motional (e.g., anger) and behavioral (e.g., protests, marching) reactions. Similarly, it was claimed that also authorities may have perceived the protests and protestors’ attitudes and behaviors as insults towards themselves and their power; which in turn, uthorities may have seen any kind of stepping back as a sign of weakness. Accordingly, it can be claimed that focus group participants perceived the development of Gezi Park Events from a dynamic perspective where the protestors’ and the authorities’ acts activate each other’s acts. In addition to this, from the perspective of conflict resolution styles, the issues of the both parties’ not-stepping back, mutual verbal and physical violent acts indicate the usage of competing conflict resolution style in general. In this perspective, it is discussed that competing conflict resolution style comes up as a function and the result of honor culture, and the study provides a theoretical perspective on the relationships between honor culture and conflict resolution styles.

Keywords: Gezi Park Events, Honor Culture, Conflict Resolution Styles.

Gezi Parkı Olayları: Namus Kültürü Ve Çatışma Çözüm Tarzları Açısından Bir Değerlendirme
Veysel Mehmet ELGİN - Nihal MAMATOĞLU
Alternatif Politika, Cilt 6, Sayı 1, Nisan 2014