IR THEORY, DIFFERENCE AND SUBJECTIVITY: ON CONDITIONS OF THE POSSIBILITY OF POST-WESTERN IR THEORY

ABSTRACT. The question of difference and multiplicity in IR has been conventionally defined by the particularistic ontology of the sovereign-state based on a certain understanding of the relationship between humanity and socio-political community. In the last three decades by bringing gender, race, class, post-sovereign socio-political communities, cultural-civilizational identities etc. into IR, critical international relations theories have sought to rethink the international as being conscious of its historico-cultural settings and recognizing multiple ethico-political worlds and international imaginations in contemporary human societies. The recent debate on post-Western IR theory emerging within this conceptual-historical context seeks to problematize Eurocentrism in IR and to find ways to include non/post-western historico-cultural worlds, socio-political formations and international imaginations. Postcolonial account of this scholarly debate focuses on the colonial relations of international politics originated in the world historicity of European modernity/capitalism defending the co-constitution of self and other and accordingly develops the postcolonial subjectivity. This article critically engages with this debate on post-Western IR theory and specifically postcolonial standpoint by asking whether, how or to what extent we could conceptualize differences of non/post-Western subjectivities. More precisely the article will examine the idea of postcolonial subjectivity in terms of its possibility to do justice to the differences of non-Western subjectivities and will argue for the significance of their self-understanding/conceptualizations on the basis of philosophical-scientific and historico-cultural justifications in dealing with the question of difference/multiplicity.

Keywords: Post-Western IR, Eurocentrism, Postcolonialism, Non-Western Subjectivity.

ÖZ. Uluslararası İlişkilerde farklılık ve çeşitlilik sorunu çoğu zaman insanlık ve sosyo-politik topluluk arasında belirli bir ilişkiyi varsayan egemen devletin partiküler/tikelci ontolojisi aracılığıyla tanımlanmıştır. Son birkaç onyıldır toplumsal cinsiyet, ırk, sınıf, egemenlik-sonrası sosyo-politik topluluklar, kültürel-medeniyetsel kimlikler vb. konu başlıklarını Uİ'e taşıyan eleştirel uluslararası ilişkiler teorileri uluslararasını yeniden düşünmenin gerekliliğini savunmuş; tarihsel-kültürel bağlamının bilincinde ve çağdaş toplumlardaki farklı/çoğul yaşam dünyalarını ve uluslararası tahayyülleri tanıyan bir tavra çağrıda bulunmuştur. Bu kavramsal-tarihsel bağlam içinde gelişen Post-Batı Uİ teorisi tartışması, Uİ’deki Avrupamerkezciliği sorunsallaştırmakta ve Batı ötesi ve/ya Batılı olmayan tarihi-kültürel dünyaları, sosyo-politik formasyonları ve uluslararası tahayyülleri dâhil etmenin yollarını aramaktadır. Bu tartışmanın önemli taraflarından biri olan post-kolonyal yaklaşım, Avrupa modernitesi ve kapitalizminin dünya tarihselliğinde temellenen uluslararası siyasetin kolonyal ilişkilerine odaklanmakta; bu tarihsel-kültürel tecrübeden hareketle ben ve ötekinin karşılıklı kurulumunu savunan bir postkolonyal öznelik fikrini geliştirmektedir. Bu çalışma, Batılı olmayan ve/ya Batı-ötesi özneliğin imkanın olup olmadığını, eğer mümkünse nasıl ve ne ölçüde olabileceğini Post-Batı Uİ teorisi tartışması ve spesifik olarak postkolonyal bakış açısını üzerinden ele alacaktır. Daha net bir şekilde belirtmek gerekirse bu çalışma postkolonyal yaklaşımn geliştirdiği öznelik fikrinin Batılı olmayan öznelikleri ne kadar temsil edebileceğini inceleyecek ve bu anlamda Batılı olmayan özneliklerin felsefi-bilimsel ve tarihi-kültürel gerekçelendirmeye dayalı ben-kavramsallaştırmalarının önemine dikkat çekecektir.

Anahtar Kelimeler: Avrupamerkezcilik, Postkolonyal Eleştiri, Evrensellik/Farklılık, Öznelik.

IR THEORY, DIFFERENCE AND SUBJECTIVITY: ON CONDITIONS OF THE POSSIBILITY OF POST-WESTERN IR THEORY Muhammed A. AĞCAN Alternatif Politika, Cilt 8, Sayı 2, Nisan 2016