THE OTHERS OF THE JUSTICE AND DEVELOPMENT PARTY (JDP): A GENDER-BASED APPROACH TO HUM DEBATE IN MODERN TURKEY

ABSTRACT. This article explores the evolving meanings and political uses of the Qur’anic pronoun hum, a locally rooted tool of exclusion and legitimation in Turkey’s political history. Tracing its genealogy from the 1876 Kanun-u Esasi debates to the Justice and Development Party’s (JDP) gender regime (2011–2021), it argues that hum historically marked the line between those deemed politically legitimate and those excluded. While its referents have shifted—from non-Muslims in the late Ottoman era to feminists, LGBTQI+ individuals, atheists, etc. in contemporary Turkey—it remains an elastic boundary of otherization. Adopting a longue durée perspective, the article links the JDP’s discourse to its center-right predecessors, demonstrating a paternalist-populist fusion shapes gender politics. In this context, hum sustains a binary between “pure” and “corrupt” women. The study thus contributes to debates on gendered legitimacy and illustrates how exclusionary scripts are redefined under authoritarian configurations.

Keywords: Gender, Other, JDP, Legitimacy, Constitution.

ADALET VE KALKINMA PARTİSİ’NİN (AKP) ÖTEKİLERİ: MODERN TÜRKİYE’DE HUM TARTIŞMASINA TOPLUMSAL CİNSİYET TEMELLİ BİR YAKLAŞIM

ÖZ. Makalede, Kur’an’daki zamir hum’un Türkiye’nin siyasi tarihinde dışlama ve meşrulaştırma aracı olarak değişen anlamlarını incelemektedir. 1876 Kanun-u Esasi tartışmalarından Adalet ve Kalkınma Partisi’nin (AKP) 2011–2021 dönemi cinsiyet rejimine uzanan süreçte hum, kimin siyasi olarak meşru kabul edileceğini belirleyen bir sınır olarak kullanılmıştır. Osmanlı’da gayrimüslimlerden, günümüz Türkiye’sinde feministler, LGBTQI+ bireyler, ateistler gibi çeşitli gruplara yönelen bu dışlayıcı söylem, esnek bir dışlama çizgisidir. Longue durée yaklaşımını benimseyen çalışma, AKP’nin söylemini merkez sağ öncülleriyle ilişkilendirerek ataerkil-popülist bir ideolojinin cinsiyet politikalarını nasıl şekillendirdiğini ortaya koymaktadır. Hum bu bağlamda, “saf” ve “yozlaşmış” kadın ayrımını sürdürerek siyasette meşruiyet sınırlarının toplumsal cinsiyet üzerinden nasıl çizildiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler: Toplumsal Cinsiyet, Öteki, AKP, Meşruiyet, Anayasa.

* Ph.D. Candidate, Yeditepe Univ., Department of Political Science and International Relations, Istanbul, Türkiye, can.ozelgun@std.yeditepe.edu.tr, ORCID ID: https://orcid.org/0000-0001-5440-7074

Kaynak Göster:

Özelgün, Can (2025), "The Others of the Justice and Development Party (JDP): A Gender-Based Approach to Hum Debate in Modern Turkey", Alternatif Politika, 17 (3): 732-757. DOI: https://doi.org/10.53376/ap.2025.26

THE OTHERS OF THE JUSTICE AND DEVELOPMENT PARTY (JDP): A GENDER-BASED APPROACH TO HUM DEBATE IN MODERN TURKEY Can ÖZELGÜN Alternatif Politika, Cilt 17, Sayı 3, Ekim 2025